گردشگری شیراز

شهر تاریخی شیراز پنجمین شهر پرجمعیت ایران، پایتخت فرهنگی ایران، دومین شهر ادبی جهان و سومین شهر مذهبی ایران به‌شمار می‌رود. طبق سرشماری سال 1395، جمعیت شهر شیراز با احتساب جمعیت ساکن در حومه شهر برابر با ۱۸۶۹۰۰۱ نفر بوده است و باتوجه به تقسیم‌بندی شهرداری، دارای یازده منطقه شهری است.

شیراز در بخش مرکزی استان فارس، در ارتفاع ۱۴۸۶ متر بالاتر از سطح دریا و در منطقه کوهستانی زاگرس واقع شده و آب و هوای معتدلی دارد. این شهر، از سمت غرب به کوه دراک، از سمت شمال به کوه‌های بمو، سبزپوشان، چهل‌مقام و باباکوهی (از رشته‌کوه‌های زاگرس) محدود شده‌است.

مردم شهر شیراز فارسی‌زبان هستند و به لهجه شیرازی سخن می‌گویند. این شهر از دیرباز به واسطه مرکزیت نسبی‌اش در منطقه زاگرس جنوبی و واقع‌شدن در یک منطقه به نسبت حاصل‌خیز، محلی طبیعی برای مبادلات محلی کالا بین کشاورزان، یکجانشینان و عشایر بوده‌است. همچنین این شهر در مسیر راه‌های تجاری داخل ایران به بنادر جنوب مانند بندرعباس و بندر بوشهر قرار گرفته‌است.

از پیشینه باستان شناسی شیراز چندان اطلاعی در دست نیست؛ اما گفته می‌شود این شهر بعد از تخریب شهر کهن اصطخر در نزدیکی مرودشت امروزی ساخته شده است. شهری که در سده‌های چهارم و پنجم قمری بر سر زبان‌ها افتاد و به پایتختی سلسله آل‌بویه رسید. در مورد نام شیراز بحث‌ها و عقاید متفاوتی وجود دارد و هنوز کسی به درستی نمی‌داند که این اسم از کجا آمده است و به چه معناست. جغرافیدان مسلمان قرن چهارم هجری، ابن‌حوقل بر این باور است که شیراز به دلیل اینکه یکی از شهرهای بزرگ صادرکننده انواع خواروبار بود، به اندرون شیر شباهت داشت و به همین دلیل به نام شیراز خوانده می‌شد. اما عده‌ای بر این عقیده هستند که نام شیراز در اصل «شهر راز» بوده اما به مرور زمان به «شهراز» و سپس «شیراز» تبدیل شده است. البته شیراز تنها نامی نیست که بر این شهر گذاشته شده بلکه از قرن شش هجری قمری شاعران، حاکمان و دلتمردان از اینجا با عناوین و لقب‌های بسیاری مانند مملکت سلیمان، ملک سلیمان، تختگاه سلیمان، دارالملک، دارالعلم، دارالفضل و غیره یاد کرده‌اند.