قلعه فین یکی از قلعههای تاریخی ایران است که در ۹۵ کیلومتری شمال شرقی شهر بندرعباس و در شهر کوچکی به همین نام جای دارد. این قلعه یکی از نقاط دیدنی استان هرمزگان در جنوب ایران بهحساب میآید.
فهرست مطالب
قلعه فین، در حدود ۱۰۰ کیلومتری شمال شرق بندرعباس و بر روی تپهای مرتفع قرار دارد و قدمت آن را از روی سفالهای بهدستآمده میتوان به قرون میانه اسلامی یعنی دوره ایلخانی و تیموری نسبت داد. برخی نیز معتقدند که این بنا در قرن دهم هجری قمری، مقارن با حکومت صفوی و پادشاهی شاهعباس یا اندکی پیش از آن یعنی زمان تسلط پرتغالیها بر جزیره هرمز و بندرعباس بنا شده است.
این قلعه با فضای بزرگ و وسیع، ۱۸۰ متر عرض و ۲۹۰ متر طول دارد که بسیار تماشایی و دیدنی است. باستانشناسان معتقدند که این قلعه در اواسط ورود اسلام به ایران احداثشده است که درگذشته بیشتر کاربرد نظامی و حفاظتی داشت.
در ساخت بخشهای مختلف قلعه فین بندرعباس، از مصالحی همچون ساروج، خشتهای مربع و سنگهای نامنظم و در بخشهای بالایی نیز از خشتهای مربع شکل به ابعاد ۵* ۲۰*۲۰ سانتیمتر استفادهشده است.
در بازدید از این قلعه در گوشه شمال شرقی برج مدوری به چشم میخورد که قسمتهای زیادی از آن فرو ریخته و اکنون تنها دیواری با حدوداً ۹ متر طول دارد و ارتفاع باقیمانده این دیوار به حدوداً ۳ متر میرسد.
کلانتر و حاکم فین و هفده توابع آن در این قلعه مستقر بوده و دفتر کار و خانه وی در این قلعه قرار داشته است. همچنین در زمان فرارسیدن اعیاد از این قلعه ۷ توپ زده میشد و فضاهای آن شامل یک مهمانخانه، یک دفتر کار، یک چاه، یک زیارتگاه و یک پذیرایی بزرگ بوده و اطراف آن چهار برج در بالا و چهار برج در پایین و حوض وجود داشته است.
سفالهای پراکنده در دامنههای تپه طبیعی قلعه فین حکایت از این داستان دارد که زمان ساخت و قدمت این قلعه تاریخی به ۷۰۰ سال پیش و دوره ایلخانی و تیموری برمیگردد و تا دهههای اخیر نیز مورد استفاده خانهای منطقه قرار میگرفت، چرا که بر روی دامنه تند آن الحاقاتی با اسکلت فلزی، سیمان، آجر و کاشی ساخته شد و بعدها به بدنه این قلعه اضافه شد.
متأسفانه این قلعه امروزه ویران شده و تنها بخشهایی از برجها و فضاهای معماری آن باقی است. اجزای باقیمانده قلعه هم در شرایط بسیار نامطلوبی قرار گرفته و هرلحظه احتمال ریزش بخشهای بزرگی از آن وجود دارد. همچنین قلعه فین در زلزله سال ۱۳۸۶ هجری شمسی کمی خسارت دید.
البته در سال ۱۳۹۵ هجری شمسی بخشهایی از این قلعه شامل جدارهها و دیوار سنگی آن مرمت شده است.
قلعه تاریخی و زیبای فین بندرعباس در تاریخ ۱۲ بهمنماه سال ۱۳۸۱ هجری شمسی با شماره ثبت ۷۲۷۰ در ردیف آثار ملی قرار گرفت.
کیلومتر ۹۵ جاده بندرعباس به سیرجان، شهر فین