گردشگری کیش

شهر کیش، مرکز بخش کیش از شهرستان بندر لنگه در استان هرمزگان در جنوب ایران است. این شهر در جزیره کیش قرار دارد. بر پایه سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵ جمعیت جزیره کیش برابر با ۳۹,۸۵۳ نفر بوده‌است که عمدتاً در شهر کیش ساکن هستند. به شهروندان جزیره کیش، کیشوند می‌گویند.

جزیره کیش از شمال به سرزمین پیوسته ایران، از شرق به تنگه هرمز، از جنوب به کشور امارات متحده عربی و از غرب به کشورهای بحرین و عربستان منتهی می‌شود. شکل این جزیره بیضی‌مانند است و در ۱۲ کیلومتری کرانه شیبکوه جای گرفته‌است.

کیش امروزه محل زندگی تمامی اقوام ایرانی است. کیش را با توجه به تنوع قومی و فرهنگی می توان ایران کوچک دانست به طوری که هر قوم با آداب و فرهنگ خود در کنار سایر اقوام ایرانی با صلح و دوستی در حال زندگی است. پوشاک محلی مردان بومی عرب دشداشه همراه با عرقچین است و مهم‌ترین اعیاد مردم کیش، نوروز باستانی ایرانیان و عید قربان و عید فطر می‌باشند. ساز اصلی محلی نوعی طبل است. شغل سنتی بومیان، ماهی‌گیری، دام داری، دریانوردی و بازرگانی است. مردم کیش در گذشته به صید مروارید نیز می‌پرداخته‌اند. بومیان جزیره از نژادهای دراویدی، نوردیک، سامی و سیاه‌پوست بوده و به زبانهای فارسی و عربی صحبت می‌کنند.

از پیشینه باستان شناسی کیش برمی‌آید که از زمان هخامنشیان و سپس اشکانیان و ساسانیان، جزیره کیش تحت تسلط ایران بوده و با گسترش اسلام، این جزیره به‌دست خلفای اموی افتاده‌ است. این وضع تا سال ۲۴۹ هجری قمری ادامه یافت. در این سال، یکی از ایرانیان اهل ری بر خلیفه خروج نمود و تمامی جزایر خلیج فارس و بحرین، ازجمله کیش را مسخر خود ساخت.

در دوره سلجوقیان، کیش به بزرگ‌ترین مرکز تجاری خلیج فارس تبدیل شد. در همین دوران، قیاصره در کیش به قدرت رسیدند. در دوران طلایی کیش، مورخان زیادی راجع به آن اظهارنظر کرده‌اند. ابن خرداد، ابن بطوطه و یاقوت حموی یا به کیش سفر کرده یا در باب بزرگی آن سخنوری کرده‌اند. سعدی در آثار خود دو جا از جزیره کیش و سفر به آن در این دوران یاد می‌کند.

از سال ۹۱۲ تا ۱۰۳۱ هجری شمسی این جزیره نیز هم چون جزیره هرمز به دست نیروی نظامی پرتغال افتاد و سرانجام در این سال، امام قلی خان، سپهسالار شاه عباس موفق به فتح خلیج فارس و بحرین و همه جزایر آن شد؛ و از آن پس کیش یکی از جزایر ایرانی خلیج فارس شناخته می‌شود.

تا سال‌های آغازین حکومت محمدرضا پهلوی، کیش مرکز صید ماهی و مرکز تجارت مروارید خلیج فارس بوده‌ است. با ورود مروارید ژاپن به بازار ایران، به تدریج از اهمیت مروارید کیش کاسته شده و کیش نیز اهمیت خود را از دست داد. در سال ۱۳۴۹ هجری شمسی هیئتی از مشاوران ایرانی و آمریکایی، جزیره کیش را مورد بازدید قرارداد و با توجه به ویژگی‌های طبیعی، سواحل زیبای مرجانی و آب‌های زلال اطراف آن، به عنوان مرکز توریستی بین‌المللی انتخاب شد. محمدرضا شاه با استفاده از بودجه دولت اقدام به توسعه جزیره کیش کرد. به دستور شاه، تمام زیرساخت‌های مدرن از جمله هتل، نمایشگاه بین‌المللی، فرودگاه، کازینو و اقامت‌گاهی برای استفاده شاه و خانواده‌اش ساخته شد. جزیره کیش در سال ۱۳۶۱ هجری شمسی به عنوان نخستین منطقه آزاد اقتصادی کشور برگزیده شد. امروزه اقتصاد کیش برپایه گردشگری و تجارت استوار است.