جزیره قشم یکی از جزیرههای استان هرمزگان است که بهعنوان بزرگترین جزیره ایران و خلیجفارس در تنگه هرمز قرار دارد. این جزیره در چند دهه اخیر به یکی از مکانهای توریستی و گردشگری تبدیل شده است. طبق سرشماری سال 1395، جمعیت شهر قشم 40678 و جمعیت کل جزیره قشم ۱۴۸٬۹۹۳ نفر بوده است.
این جزیره از شمال به شهر بندرعباس، مرکز بخش خمیر و قسمتی از شهرستان بندرلنگه، از شمالشرقی به جزیره هرمز، از شرق به جزیره لارک، از جنوب به جزیره هنگام و از جنوبغربی به جزایر تنب بزرگ و کوچک و ابوموسی محدود میشود. نزدیکترین بندر در ساحل اصلی کشور به جزیره قشم، بندرعباس است. همچنین مساحت جزیره ۱۴۹۱ کیلومترمربع، حدود 2.5 برابر دومین جزیره بزرگ خلیجفارس یعنی بحرین است.
زبان اصلی مردم قشم، از ترکیب لهجه بندری و زبان عربی تشکیلشده با گویش جزیرتی صحبت میکنند و لهجه محلی و متداول مردم قشم در شهرها و روستاهای آن تقریباً یکسان است. بهطورکلی باید گفت زبان محلی قشمی، آمیختهای از زبانهای عربی، فارسی، بندری، هندی و انگلیسی است. مردم جزیره قشم (بومیان) متشکل از مسلمان پیرو مذهب تسنن (شافعی) و اهل تشیع که از دیرباز کنار هم زندگی میکنند. دینداری در میان مردم این جزیره جایگاه خاصی دارد و فرزندان خود را از کودکی تشویق به نمازخواندن و روزه گرفتن و یادگیری قرآن میکنند.
از نظر پیشینه تاریخی باید گفت که جزیره قشم در دوران ساسانیان «ابرکاوان» خوانده میشده است. واژه «کاوان»، در زبان پارسی میانه به معنای «از تبار کاوه» است. ابرکاوان در اوایل عصر اسلامی، سرزمینی شکوفا و پررونق و برخوردار از شهری آباد و روستاهایی بسیار با کشتزارهایی پربار، درختان خرما و دیگر درختان میوه بود. نزدیک به اواخر عصر اموی، این جزیره به پناهگاه خارجیان مبدل شده بود.