آب‌انبار سردار بزرگ در جنوب شهر قزوین

این بنا دارای گنبدی بلند و آجری است که نورگیرهایی روی بدنه آن طراحی‌شده است. روی این قسمت، گنبد مخروطی کوچکی از کاشی فیروزه‌ای بنا شده است. ارتفاع بلندترین قسمت این سازه تا کف، چیزی حدود ۲۸٫۵ متر است. به‌جز بادگیر مرکزی، چهار روزن مشبک دیگر برای تهویه در گنبد آب‌انبار طراحی کرده‌اند.

در دو سمت ورودی آب‌انبار سردار بزرگ، با سکوی سنگی برای نشستن و استراحت روبرو می‌شوید. راه سنگی نیز روبرویتان خواهد بود که حدوداً دارای پنجاه پله است و برای دسترسی به آب باید دوازده و نیم متر پایین بروید. این راه درنهایت به کانالی مشهور به راه شیر منتهی شده که دارای سقف قوسی شکل است.

اگر در قزوین به تماشای این بنای قدیمی رفتید، در ورودی آن با یک طاق‌نمای عریض با قوس جناقی و دو پا طاق جانبی به‌صورت دو طبقه که با آجرکاری و کاشی‌کاری در طرح‌های هندسی مزین شده روبرو می‌شوید. سقف داخلی طاق‌نمای میانی دارای تزیینات آجرکاری، رسم‌بندی و پا باریک‌های تزیینی است که با کاشی جلوه‌ی بیشتری گرفته است.

گنبد عظیم آب‌انبار سردار آجری است و در بالاترین قسمت آن بادگیری قرار گرفته و ارتفاع بلندترین نقطه آن تا کف آب‌انبار حدود ۲۸٫۵ متر است؛ و هم‌اکنون کف آن را به‌اندازه ۳ متر پُر کرده‌اند، که ارتفاع آن ۲۵٫۵ متر است. همچنین، مصالح به‌کار گرفته‌شده در بنای آب‌انبار بزرگ، شفته‌آهک با روکش ساروج با قطری در حدود سه متر است.