موزه ملی ایران (ایران باستان) در مرکز تهران
موزه ملی ایران که به موزه ایران باستان نیز معروف است، یکی از موزه‌های زیبای ایران است که در بافت مرکزی تهران و در حوالی خیابان امام خمینی، خیابان سی تیر قرار دارد.
فهرست مطالب
معرفی موزه ملی ایران
این موزه در زمینی به مساحت ۱۸,۰۰۰ مترمربع و با حدود سیصد هزار شی باستانی مهم‌ترین موزه کشور محسوب شده و در رابطه با فرهنگ و هنر ایران غنی‌ترین موزه جهان به‌حساب می‌آید.موزه ملی ایران آثار مربوط به دوران مختلف پیش از تاریخ، تاریخی و اسلامی ایران را در خود جای داده است که قدیمی‌ترین آثار آن حدود هشت هزار سال قدمت دارد.
تاریخچه شکل‌گیری موزه
برای اولین بار پیشنهاد ایجاد مکانی به نام موزه توسط مرحوم مرتضی‌قلی هدایت ملقب به صنیع‌الدوله عنوان شد.
در سال ۱۳۰۶ خورشیدی امتیاز بدون قید و شرط طرف باستان شناسان فرانسوی در ایران لغو گردید. به آنها اجازه داده شد تنها در شوش به حفاری بپردازند. همچنین از آنجا که ایران تصمیم گرفته بود تا موزه و کتابخانه ملی تأسیس نماید، لذا امتیاز طراحی و اجرای آن به فرانسویان داده شد. به همین منظور آندره گدار مهندس فرانسوی در سال ۱۳۰۸ خورشیدی ۱۹۲۹ میلادی برای تأسیس موزه و کتابخانه به ایران آمد و رسماً کار خود را شروع کرد.
معماری
از آنجایی که طرح و نقشه یک موزه باید با موضوع و اشیای داخل آن ارتباط و هماهنگی داشته و با تاریخ و هنر آن سرزمین مرتبط و پیوسته باشد از این نظر، نما و سردر ورودی موزه به سبک نمای ایوان کسری ساخته شد. رنگ آجرها نیز به همین منظور به رنگ سرخ تیره تعیین شده تا نمایانگر معماری عصر ساسانی باشد. بنای موزه حدود ۱۱٬۰۰۰ مترمربع است که ساختمان اصلی آن در سه طبقه ایجاد شده است.
معمار این ساختمان آندره گدار معمار فرانسوی بوده است که در طراحی آن کاخ کسری در شهر تیسفون در دوران ساسانی را در ذهن داشته است. آغاز ساخت آن سال ۱۳۱۴ خورشیدی است که در مدت دو سال عملیات ساختمانی آن به‌وسیله حاج عباسعلی معمار و استاد مراد تبریزی تکمیل و در سال ۱۳۱۶ خورشیدی رسماً گشایش یافت.
چه آثاری در موزه هستند؟
موزه ایران باستان دارای مجموعه‌های غنی از آثار باستان شناسی است که کهن‌ترین آنها مربوط به دوره پارینه‌سنگی (بین یک میلیون تا حدود ۱۲ هزار سال پیش) و جدیدترین آثار آن مربوط به دوره ساسانی با قدمت بیش از ۱۵۰۰ سال است.
در طبقه همکف موزه ایران باستان، سفالینه‌ها و اشیا نفیسی به نمایش گذاشته شده است که متعلق به ادوار مختلف تاریخ از جمله دوره معاصر تا هزاره هشتم قبل از میلاد مسیح، الهه باروری تا اولین انیمیشن در جهان (تصویر متحرک یک بز کوهی)، تندیس‌های شاهان، تا آدم‌های نمکی و مراسم اهدای هدایا تا مراسم دینی می‌باشد که همه و همه را در این مجموعه با ارزش می‌توان دید.
قدیمی‌ترین دست‌ساخته بخش پارینه‌سنگی در سالن ایران باستان که از سنگ کوارتز یا در کوهی ساخته‌شده‌اند، مربوط به حوزه رودخانه کشف رود در شرق مشهد هستند، که بیش از یک‌میلیون سال قدمت دارند.
از دیگر مجموعه‌های قدیمی این بخش دربند و گنج پر مربوط به استان گیلان و شیوه تو در نزدیکی مهاباد است که حدود هفتصد تا دویست هزار سال قدمت دارند.
از دوره‌های پارینه‌سنگی میانی و جدید نیز آثار جالب‌توجهی در سالن موزه به چشم می‌خورد که بین دویست هزار تا حدود دوازده هزار سال قدمت دارند. از دوره پارینه‌سنگی میانه که همزمان با حضور انسان نئاندرتال در ایران است ابزارهای ساخته‌شده از سنگ آتشزنه و بقایای سنگواره جانوران مربوط به غارهای منطقه زاگرس و فلات مرکزی ایران از جمله غارهای بیستون و خرم‌آباد به نمایش درآمده است.
تعدادی از اشیای به نمایش درآمده در بخش پیش از تاریخ سالن متعلق به تمدن عیلام است. از تمام دوره‌های عیلامی آثار هنری فراوانی برجای‌مانده، خصوصاً از دوره عیلام میانه که یکی از باشکوه‌ترین ادوار سه‌گانه دوره عیلامی‌ها است. معبد چغازنبیل یکی از مهم‌ترین بقایای معماری این دوره است که آثار قابل‌توجهی مانند پیکره گاو با کتیبه، لوله‌های شیشه‌ای، آجر نوشته‌ها و کلون در از آن به‌دست آمده که در سالن به نمایش درآمده است. لوله‌های شیشه‌ای چغازنبیل از جمله قدیمی‌ترین نمونه‌های شیشه در ایران است.
آثار قابل انتساب به دوره ماد در سالن موزه از مکان‌های باستانی نوشیجان، حسنلو، گودین و باباجان به‌دست آمده‌اند. در این دوره ساخت اشیا آهنی گسترش یافت که از نمونه‌های بارز آن در سالن می‌توان به اشیا حسنلو اشاره کرد. در این دوره سفالینه‌های لعاب‌داری زیبایی ساخته می‌شد که یک نمونه جالب‌توجه آن تنگ لعاب‌دار زیویه است نقش دو بز را در دو سوی یک گل لوتوس به نمایش گذاشته است.
بخش‌های مختلف موزه
هم‌اکنون موزه ملی ایران سیزده بخش مختلف شامل: بخش‌های پیش از تاریخ، تاریخی، اسلامی، مهر و سکه، مرمت، بخش کتیبه‌ها، کتابخانه و مرکز اسناد، پژوهشی تاریخ هنر ایران، پژوهشی تاریخ تمدن ملل، عکاسی، روابط عمومی و روابط بین‌الملل و پایگاه اطلاع‌رسانی و حفاظت فیزیکی را در برمی‌گیرد، که در طی سالیان متمادی در فضای داخلی موزه ملی ایران راه‌اندازی شده است.
هرکدام از این بخش‌ها دارای آثار خاص خودشان هستند که از اسمشان هم تا حدودی مشخص است. در ادامه، این بخش‌ها را برای شما توضیح می‌دهیم:
بخش موزه ایران باستان
این بخش از موزه ملی ایران که به آن، بخش دوران پیش از تاریخ هم گفته می‌شود شامل آثار بسیاری است که در ادامه به توضیح مختصر آنها می‌پردازیم.
گنجینه ملی ایران، آثار فرهنگی هنری خود را که از ابزارهای سنگی دوران حجر شروع و به اشیا و وسایل مورداستفاده انسان‌های عصر آهن ختم می‌شود در این بخش متمرکز کرده است.
اشیای موجود در این بخش که از مواد مختلفی چون سفال، فلز، سنگ عاج، قیر و … ساخته شده‌اند، از طریق کاوش‌های علمی باستان‌شناسی یا به‌طور اتفاقی از محوطه‌های پیش از تاریخ ایران کشف شده‌اند.
قدیمی‌ترین آثار به نمایش درآمده در موزه ایران باستان، تیغه‌های سنگی کشف رود است که در بررسی‌های باستان‌شناسانه سال ۱۳۵۳ و ۱۳۵۴ هجری شمسی در ناحیه خراسان و در کنار رودخانه کشف رود به‌دست آمدند.
قدیمی‌ترین آثاری که در آن تفکرات مذهبی و معنوی انسان پیش از تاریخ جلوه‌گر است، پیکرک‌های انسانی و حیوانی کشف‌شده از تپه سراب در شرق کرمانشاه در سال ۱۳۳۹ است. یکی از این مجسمه‌های گلی زنی است که به نام ونوس شناخته می‌شود.
ظروف سفالی قرمز به دست آمده از چشمه‌علی و اسماعیل‌آباد نیز جزو اولین و قدیمی‌ترین آثاری است که بازدیدکنندگان در موزه ایران باستان با آن مواجه می‌شوند و قدمت آن متعلق به هزاره پنجم پیش از میلاد است. در این ظرف تصویر چهار انسان دیده می‌شود که رو به روی یکدیگر قرار گرفته‌اند و دست‌های خود را به‌طرف بالا برده و در حال نمایش رقص‌های آیینی و نیایشی هستند.
در طبقه دوم موزه ایران باستان، گنجینه نفایس دوران پیش از تاریخ قرار دارد که دربرگیرنده آثار منحصربه‌فردی چون جام طلای مارلیک، جام طلای حسنلو، جام خشایار شاه، ریتون طلای همدان، الواح زرین و سیمین از کاخ آپادانای تخت جمشید، زیورآلات مکشوفه از زیویه کردستان و … است.
بخش تاریخی
آثار این دوره نیز اکثراً حاصل حفاری‌های علمی بوده و در کنار اشیای مکشوفه از استان‌ها به نمایش گذارده شده‌اند.
دوران تاریخی را اشیای هخامنشی، سلوکی، اشکانی و ساسانی تشکیل می‌دهند و یکی از منحصر به فردترین نمونه‌های موجود دوره اشکانی، بقایای نیم تنه‌ی مردی است که در سال ۱۳۷۲ به‌طور اتفاقی به همراه چند قطعه استخوان، یک لنگه چکمه به همراه ساق پای درون آن، یک سنگ‌ساب، چند سفال، یک چاقوی آهنی، یک سنجاق نقره، یک شلوارک پشمی، چند قطعه پارچه و یک عدد گردو وجود داشت. این نیم تنه پس از کشف به مرد نمکی معروف گردید.
بخش موزه دوران اسلامی
قسمت دوم موزه ملی ایران، موزه دوران اسلامی است. در این بخش، آثار باستانی که از ابتدای اسلام کشف شده‌اند نگه‌داری می‌شوند.
قبل از این‌که وارد خود موزه شده و از آثار باستانی موجود در آن دیدن کنید، بهتر است به معماری ساختمان موزه دقت کنید. ساختمان موزه دوران اسلامی با الهام گرفتن از هنر معماری عهد ساسانی با مساحت چهار هزار مترمربع ساخته‌شده است.
امکانات مجموعه
موزه ملی ایران فقط یک موزه برای نمایش آثار باستانی نیست. اگر در حین بازدید از موزه‌ها احساس خستگی، تشنگی یا گرسنگی کردید، می‌توانید در کافه‌رستوران موجود در آنجا استراحت کرده و غذا میل کنید.
همچنین، اگر جزء افرادی هستید که دوست دارید در خانه‌تان هم آثار هنری و دستی داشته باشید، می‌توانید از فروشگاه‌های محصولات هنری موزه ملی ایران دیدن کرده و خرید انجام دهید.
علاوه بر این‌ها، یک گیشه امانات هم در موزه ملی ایران وجود دارد که می‌توانید برخی از وسایلتان را تحویل بدهید تا هم امنیت بیشتری داشته باشند و هم خودتان سبک‌تر و راحت‌تر سفر کنید. یادتان باشد که اشیایی که به گیشه امانات تحویل می‌دهید را باید همان روز تحویل بگیرید.
در ضمن گیشه امانات، مواردی مانند پول نقد، دسته‌چک، کارت اعتباری، مدارک شخصی، جواهرات، پوشاک، و وسایل الکترونیکی مانند لپ تاپ و تلفن همراه را قبول نمی‌کند.
اطلاعات بازدید
در صورتی که علاقه دارید از موزه ایران باستان دیدن فرمایید، اطلاعات زیر برای شما مفید خواهد بود:
ساعات بازدید موزه ملی ایران
موزه ملی ایران در دو نیمسال، ساعات کاری مختلفی دارد:
ساعت کاری نیمه اول سال ۹ صبح تا ۷ بعدازظهر و ساعت کاری نیمه دوم سال ۹ صبح الی ۵ بعدازظهر می‌باشد.
تعطیلات سالانه موزه نیز شهادت حضرت علی، رحلت پیامبر اکرم (ص)، شهادت امام جعفر صادق (ع)، تاسوعا و عاشورای حسینی است.
شماره تماس موزه ملی ایران
در صورت نیاز به تماس با موزه ملی ایران، می‌توانید از شماره تماس ۶۶۷۰۲۰۶۱–۰۲۱ الی ۶ استفاده نمایید.
بهای بلیط موزه ملی ایران
بهای بلیط موزه ایران باستان در ابتدای سال ۱۳۹۹ به شرح زیر است:
بازدیدکنندگان ایرانی: ده هزار تومان
بازدیدکنندگان غیر ایرانی: یکصد هزار تومان
توجه داشته باشید قیمت بلیط موزه ملی ایران برای گروه‌های دانشجویی و دانش‌آموزی، دانشجویان رشته معماری، تاریخ، باستان‌شناسی و گردشگری، خانواده‌های تحت پوشش کمیته امداد و بازنشستگان نیم بها است. البته برای بهره‌مندی از تخفیف موزه ملی ارائه کارت شناسایی و مدرک ضروری است.
لازم به ذکر است بلیط موزه برای تور لیدرها، دارندگان کارت ایکوم و کودکان زیر ۷ سال رایگان است.
تارنمای رسمی
در صورتی که علاقه‌مند هستید سایت رسمی موزه ملی ایران را مشاهده کنید، اینجا را کلیک نمایید. در این سایت می‌توانید از موزه به‌صورت مجازی دیدن نمایید و از اخبار و رویدادهای موزه نیز باخبر شوید.
ثبت در آثار ملی ایران
این موزه در تاریخ ۲۶ آذر ۱۳۷۵ به شماره ۱۷۶۵ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
آدرس موزه ملی ایران
تهران، خیابان امام خمینی، ابتدای خیابان سی تیر، شماره یک
جهت رزرو هتل در تهران کلیک کنید
اطلاعات بیشترخرید بلیط هواپیما از مبدا تهران
اطلاعات بیشترخرید بلیط هواپیما به مقصد تهران
اطلاعات بیشترمشخصات مکان
مساحت مجموعه
۱۸,۰۰۰ مترمربع
سال گشایش
۱۳۱۶ خورشیدی
امکانات
کافه‌رستوران، فروشگاه محصولات هنری و ...
ساعات بازدید نیمه اول سال
۹ صبح تا ۷ بعدازظهر
ساعات بازدید نیمه دوم سال
۹ صبح تا 5 بعدازظهر
شماره تماس
021-۶۶۷۰۲۰۶ الی 6
بهای بلیط برای افراد ایرانی
ده هزار تومان
بهای بلیط برای افراد خارجی
یکصد هزار تومان
تارنمای رسمی
www.irannationalmuseum.ir/fa
تاریخ ثبت در آثار ملی ایران
26 آذر 1375
شماره ثبت در آثار ملی ایران
1765
آدرس
خیابان امام خمینی، ابتدای خیابان سی تیر، شماره 1.
موقعیت مکانی
تبلیغات
