فوق العاده زیبا
باغ پهلوان پور یکی از باغهای زیبا و تاریخی شهر مهریز و استان یزد است که در محله مزویر آباد این شهر واقعشده است و سالانه گردشگران زیادی به دلیل طبیعت زیبا و معماری خاص این باغ از آن بازدید میکنند.
فهرست مطالب
این باغ در اصل متعلق به شخصی به نام «حسن ملارضا» بوده، ولی بعد از او، مالکیت باغ در اختیار داماد ایشان یعنی آقای «علی پهلوان پور» قرار میگیرد. علی پهلوان پور یکی از تاجران یزدی در آن زمان بود که نام باغ نیز از نام ایشان گرفتهشده است. قدمت باغ نیز دوره زندیه و قاجاریه بازمیگردد و مساحت آن در حدود ۵ هکتار است.
باغ پهلوان پور از لحاظ معماری نمایانگر تغییرات سبک باغ سازی کهن ایرانی به سمتوسوی باغ سازی رایج امروزی است و سبک معماری آن ترکیبی از معماری کوشکی و حیاط مرکزی است که کوشک اصلی در مرکز آکس اصلی باغ قرار دارد و مسیر عبوری آب در باغ نیز از این محور است. علاوه بر این محور اصلی آب در دو محور دیگر نیز جریان دارد که باغ آرایی حول این دو محور به وجهی زیبا صورت گرفته است، به این معنا که درختان نظام ساز باغ در حاشیه این دو خیابان کاشته شدهاند.
این باغ شامل بخشهای مختلفی است که در ادامه معرفی خواهد شد:
۱– مجموعه ورودی: مجموعه ورودی باغ شامل برج، اصطبل و کاهدان است. تزیینات برج همانند تزیینات دوره زندیه است و از مصالح بومی همچون خشت در ساخت آن استفاده کردهاند. یکی از نکات جالبتوجه سه بنای ذکرشده این است که تزیینات روی آن با تزیینات بناهای دوره زندیه تطابق دارد درحالیکه برج در دوره قاجاریه ساختهشده است.
۲– ساختمان کوشک یا شربتخانه: کوشک (شربتخانه) زیباترین بنای موجود در باغ است که در زمان قاجار و در دو نیمطبقه ساخته شد و دارای بخشهای مختلفی نظیر حوضخانه و تالار اصلی است. آب جاری در باغ از زیر این بنا گذر میکند و سپس به سایر بخشهای باغ میرسد. در بالای کوشک نیز مانند سایر بناهای ساختهشده در این مناطق، بادگیری قرار دارد که نشان میدهد بهاحتمال زیاد این بخش از باغ، تابستاننشین بوده است. در کنار کوشک، بناهای دیگری نظیر مطبخ، حمام و انباری قرار دارد که گفته میشود با حفاریهای انجامشده در سالهای اخیر بهدست آمدهاند.
۳– بنای زمستانخانه: دومین ساختمان اصلی باغ، زمستانخانه واقع در بخش غربی است که در دوره پهلوی به مجموعه اضافه شد. همانطور که از نام بنا پیداست، از این مکان جهت اقامت در روزهای سرد سال استفاده میکردند. زمستانخانه در یک طبقه ساختهشده و بخشهایی مثل اتاق نشیمن، انباری، تنبی و مطبخ را دارد.
۴– کارگاههای قالیبافی، ریسندگی، اصطبل و انبار: این بخشها نیز همگی در دوره قاجار ساختهشدهاند و همانطور که از نامشان پیداست به فعالیتهای مختلف کارگران باغ تعلق داشتهاند. گفته میشود که علاوه بر مکانهای یادشده در جبهه شمالی باغ نیز، محل سکونتی برای خدمه و کارگران وجود داشته است.
۵– موزه مردمشناسی: این موزه پیش ازآنکه در باغ پهلوان پور باشد در یکی از حمامهای تاریخی شهر مهریز با نام حمام استهریج برپا بود و سپس به این مکان منتقل شد. در این مجموعه بیش از ۴۰۰ اثر شامل انواع ابزارآلات مشاغل بومی، ظروف پخت غذا، کتیبههای قدیمی، پوشاک سنتی و هر آنچه که بیانگر فرهنگ مردم این دیار است را میتوان دید.
باغ پهلوان پور مهریز به دلیل روان بودن آب از داخل آن از گذشته دارای جاذبه خاصی بوده است. این آب از قنات مشهور به “حسنآباد” سرچشمه میگیرد و بهجز باغ پهلوان پور، بهطور مستقیم از هیچ یک از باغهای منطقه عبور نمیکند. آب این قنات درختان چناری را که در حاشیه آن روییدهاند، سیراب میکند. همچنین علاوه بر قنات ذکرشده، این باغ از طریق دو رشته آب دیگر به نام “قنات شاهحسینی” و “قنات مزویر آباد” آبیاری میشود.
این باغ دارای ۱۶ حقابه است که هر ۱۲ روز یکبار به آن تعلق میگیرد و زمان کدام از این حقابه ها نیز حدود ۱۰ دقیقه است.
دو طرف جوی اصلی این باغ درختان تنومند و سالخورده چنار قرار دارند. درختان مثمر باغ نیز شامل انار، بادام و خرمالو است و کاشت این درختان با توجه به گرمای زیاد استان یزد نمایانگر آبوهوای متفاوت نسبتاً خنک این منطقه است.
این باغ زیبا امکاناتی برای استفاده توریستها و حتی شب ماندن دارد. از این امکانات میتوان به امکانات ورزشی و وسایل سرگرمکننده از قبیل زمین فوتبال ساحلی، زمین والیبال ساحلی، میز تنیس و فوتبال دستی در محیط باغ اشاره کرد. همچنین تختهای متعددی در محوطه باغ تدارک دیدهشده تا بتوان از طبیعت بکر باغ نهایت لذت را برد. جهت شبمانی نیز سوییتهای باغ در قالب هتل با ساختار سنتی به همراه امکانات بهروز آماده پذیرایی از گردشگران میباشد. سوییتها ۲، ۳ و ۴ نفره بوده و دارای تختهای سینگل میباشد.
اگر علاقه دارید از باغ پهلوان پور مهریز دیدن فرمایید، اطلاعات زیر برای شما مفید خواهد بود:
باغ پهلوان پور همهروزه پذیرای گردشگران است. ساعات بازدید از ۸ الی ۲۰ می باشد.
شماره تماس مجموعه در صورت نیاز: ۰۹۱۳۸۵۵۱۰۳۵
قیمت بلیط بازدید از باغ پهلوان پور مهریز به ازای هر فرد ایرانی و برای بازدید تمامی قسمتها در ابتدای سال ۱۳۹۹، ۵,۰۰۰ تومان بوده و برای افراد خارجی، مبلغ ۵۰,۰۰۰ تومان میباشد.
باغ پهلوان پور مهریز در تاریخ ۷ مهر ۱۳۸۱ با شماره ثبت ۶۳۳۴ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
همچنین این باغ در سال ۲۰۱۱ و در سی و پنجمین نشست به شماره ۱۳۷۲ در فهرست میراث جهانی توسط یونسکو ثبت شده است.
مهریز، میدان مطهری، خیابان توحید.
فوق العاده زیبا
فوق العاده زیبا