قلیه کدوحلوایی یکی از غذای محلی استان یزد به شمار میرود که در دسته خورشها جای دارد و طرفداران بسیاری دارد. این غذا به دلیل داشتن کدوحلوایی بسیار پرخواص است که در ادامه به آن اشاره میکنیم.
فهرست مطالب
در ادامه باهم به طرز تهیه خورش قلیه کدوحلوایی یزد میپردازیم:
کدوتنبل: ۲۵۰ گرم
لوبیا قرمز: ۵۰۰ گرم
ماش: ۵۰ گرم
برنج: ۵۰ گرم
پیاز سرخشده: ۱ عدد
دارچین، نمک و فلفل سیاه: به مقدار لازم
این غذای خوشمزه در چهار مرحله تهیه میشود که در ادامه به توضیح آن میپردازیم:
مرحله اول:
ابتدا لوبیا قرمز را روی حرارت نیمپز میکنیم و سپس ماش را به لوبیا اضافه کرده تا هر دو کاملاً پخته شود.
مرحله اول:
کدوها را در قطعههای کوچک جداگانه آبپز میکنیم و بعد از پخت ماش و لوبیا، مواد را باهم مخلوط میکنیم (در صورت تمایل میتوانید مواد را با مخلوطکن کاملاً نرم کنید یا اینکه بدون مخلوط کردن آن را بکوبید).
مرحله دوم:
برنجهای خیس شده را به مواد اضافه کرده تا کاملاً پخته و له شود.
مرحله سوم:
بعد از کمی جا افتادن مواد، پیازداغ را با دارچین فراوان و نیز مقداری نمک و فلفل سیاه به مخلوط اضافه میکنیم (برای سرخ کردن پیاز میتوانیم از روغنهای محلی و یا روغن کنجد و زیتون و حتی کره استفاده کنیم).
مرحله چهارم:
آخرین مرحله دم گذاشتن قلیه است و پس از ده دقیقه غذا حاضر است.
در ادامه به معرفی خواص و ارزش غذایی کدوحلوایی اشاره میکنیم:
مصرف روزانه تمامی سبزیهای سبز و زرد مثل هویج و کدوحلوایی، به همه گروههای سنی توصیه میشود، زیرا بررسیها نشان دادهاند، مصرف مرتب این سبزیها، احتمال ابتلا به سرطان پروستات را در افراد بالای ۶۰ سال به میزان قابلملاحظهای کاهش میدهد و این موضوع به خاطر وجود کاروتنوییدهای فراوانی (مثل بتاروتن) است که در این سبزیها وجود دارد.
بهعلاوه نتایج مطالعات حاکی از آن است که سالمندانی که میزان بتاکاروتن خونشان پایین است، بیشتر احتمال دارد به مشکلات چشمی مانند آبمروارید دچار شوند و دیدهشده با افزودن این سبزی به برنامه غذاییشان، احتمال ابتلا به این بیماری در سالهای بعدی زندگی به حداقل میرسد. بنابراین چهبهتر که این سبزی را از همین حالا در سوپ و یا خورش خود اضافه کنید.
این سبزی برای کسانی که به سرماخوردگی و آنفلوانزا دچارند مفید است. بهخصوص در فصول سرد که این بیماری شیوع بیشتری دارد، زیرا منبع مناسب ویتامین C،E و بتاکاروتن است که همه آنها خاصیت آنتیاکسیدانی دارند و از بروز سرماخوردگی و آنفلوانزا جلوگیری میکنند.
کدوحلوایی به علت داشتن آنتیاکسیدانها، از تخریب دیواره عروق که در اثر تجمع LDL (کلسترول بد) شکل میگیرد، جلوگیری میکند و درنتیجه احتمال ابتلا به بیماریهای قلبی را کم مینماید.
توصیه میشود آن را بخارپز کرده و در بستهبندیهایی کوچک، در فریزر ذخیره کنید. البته سعی کنید تا مدت یک ماه آن را میل کنید و بیش از این در فریزر هم نگذارید.
شما میتوانید با مخلوط کردن این سبزی با انواع سبزیجات ازجمله کرفس و جوانه گندم تازه، غذایی مفید برای کسانی که فشارخون بالایی دارند، تهیه کنید، زیرا هر سه این سبزیها، تنظیمکننده فشارخون هستند.
مصرف توأم کدوحلوایی با سبزیهایی مانند کلمبرگ قرمز، قارچ و گوجهفرنگی به دلیل خاصیت کاهندگی چربی خون و دارا بودن آنتیاکسیدان فراوان، برای کسانی که سابقه بیماری قلبی دارند، توصیه میشود که میتوانید آنها را باهم، در سوپ و یا کنار ماهی و مرغ بخارپز یا کباب شده میل کنید.
بهغیراز استفادههای خوراکی از کدوحلوایی یا تخمه آن، اجزای مختلف این سبزی، خواص دارویی گوناگونی نیز دارند؛ مثلاً از گل کدو برای تهیه مرهم زخم استفاده میشود.
از قدیم گفته میشود روغن تخم کدوحلوایی اثرات مفیدی روی مشکلات پروستات دارد. مطالعات جدید هم تا حدودی این نظریه را تأیید کردهاند و حتی یک دارو برای درمان بزرگی خوشخیم پروستات، با استفاده از عصاره تخم کدو به بازار معرفیشده است. روغن تخم کدوحلوایی، اسیدهای چرب مفیدی دارد که باعث سلامت عروق و اعصاب میشود. این اسیدهای چرب ضروری، در بافتهای بدن هم کاربرد دارند.
بهغیراز درمان بزرگی خوشخیم پروستات (که تقریباً اثرات آن ثابتشده است) استفادههای دیگری هم برای تخمههای کدوحلوایی عنوان میشود؛ مثل درمان افسردگی، درمان سنگ کلیه، برطرف کردن انگلها و عفونتهای گوارشی. اگرچه این درمانها هنوز کاملاً ازنظر علمی تأیید نشدهاند، اما خاصیت ضد انگل بودن تخم کدو یک عقیده قدیمی است.