آش شولی یکی از غذاهای محلی و معروف استان یزد است که معمولاً بهصورت پیشغذا سرو میشود و تقریباً هر گردشگری که به استان یزد پای بگذارد، برای یکبار هم که شده این آش را میل میکند.
یزدیها آش شولی را بهعنوان میان وعده در صبح و یا عصر و برای باز شدن اشتهایشان میخورند، اما برای مردم دیگر شهرهایی که به تقلید از آنها شولی را طبخ میکنند، این آش یک پیشغذای خوش عطر و رنگ است.
در استان یزد شولی را با شلغم هم درست میکنند، اما در این مطلب طرز تهیه آش یزدی را با چغندر و به روش سنتی به شما آموزش میدهیم. اگر این آش را با چغندر یا شلغم آماده کنید رنگ آن به سبزی خواهد زد و اگر برای تهیهاش از لبو استفاده کنید، رنگ آشتان قرمز خواهد شد. پس اگر به چغندر دسترسی ندارید از پختن از آش خوشمزه صرف نظر نکنید و بهجای آن سراغ لبو بروید.
فهرست مطالب
در ادامه با هم به طرز تهیه آش شولی یزد میپردازیم:
اُماج: یک پیمانه
عدس: یک پیمانه
سرکه: نیم پیمانه
چغندر: دو عدد
لپه خیس شده: نیم پیمانه
سبزی (تره، جعفری، برگ چغندر یا اسفناج): نیم کیلو
پیاز: دو عدد
روغن: به مقدار لازم
زردچوبه: دو قاشق چایخوری
نعنا داغ، نمک و فلفل: به مقدار لازم
این آش خوشمزه در چهار مرحله تهیه میشود که در ادامه به توضیح آن میپردازیم:
۱– مرحله اول:
برای تهیه این آش به مقداری اُماج نیاز دارید. اگر میخواهید اُماج را به شیوه یزدیها آماده کنید، باید مقداری آرد را در الک پهن کنید و سپس با دست خیس روی آردها آب بپاشید و بعد از چند لحظه آرد را الک کنید. اُماجها (گلولههای آرد) را کمی در آفتاب یا فرد گرم (اما خاموش) قرار دهید تا خود را بگیرند.
۲– مرحله دوم:
حالا که اماجهایتان آمادهشده، سه و یا چهار قاشق روغن را در یک قابلمه بزرگ روی آتش ملایم داغ کنید و پیاز ساطوری را در آن تفت دهید تا سرخ شود. سپس یکچهارم چغندر را نگینی خرد کنید و با زردچوبه روی پیازداغ بریزید و چند دقیقه بچرخانید.
در همین مرحله لپه و عدس را با ۱۲ پیمانه آب و کمی نمک در همان قابلمه بریزید و منتظر جوش آمدن آب بمانید. سپس آتش را کم کنید، در قابلمه را ببندید و حدود یک ساعت به حبوبات و چغندر برای پخت فرصت دهید.
حالا آتش را کمی تند کنید و اُماجها را آرامآرام در قابلمه بریزید و با قاشق چوبی هم بزنید تا به هم نچسبند.
۳– مرحله سوم:
سبزی ساطوری و باقی چغندر نگینی را در قابلمه بریزید و آتش را ملایم کنید تا با قابلمه در باز جوش بزنند. ۴۵ دقیقه بعد سرکه را اضافه کنید، نمک و فلفل را بپاشید و ۱۵ دقیقه به پخت ادامه دهید.
۴– مرحله چهارم:
آش شولی را با نعناعداغ تزیین کنید و وقت سرو کردن آن، سرکه را هم سر سفره بیاورید. برای طعمدار کردن شولی یزدی بهجای سرکه از رب انار هم میتوانید استفاده کنید.
۱– برای تهیه آش شولی با شلغم، از همین روش استفاده کنید، اما بهجای چغندر، شلغم نگینی خردشده را در آش بریزید. البته شلغم زودپزتر از چغندر است و به نیم ساعت کمتر برای خوب پختن نیاز دارد.
۲– خوردن این آش با رب انار نیز بسیار خوشمزه خواهد بود و تجربه طعم متفاوتی را برای شما به ارمغان خواهد آورد.
۳– اگر آش خیلی غلیظ شد باز هم آب به آن اضافه کنید و سپس آن را خوب به هم بزنید تا غلظت آن چیزی شبیه سوپ شود.
۴– بعد از اینکه نمک و فلفل آش را اندازه کردید، به آن نعنا داغ و بقیه پیازداغ و سرکه را اضافه کنید (البته کمی از آن را برای تزئین نگهدارید) و بگذارید تا چند غل بزند تا بوی تند سرکه کم شود.
۵– زمان پخت این آش ۳۰ تا ۶۰ دقیقه میباشد.