مهیاوه یکی از غذاهای محلی استان هرمزگان است که طرفداران بسیاری دارد و به شکل سس میباشد. این غذای خوشمزه، مانند اکثر غذاهای محلی این استان، با ماهی طبخ میشود و گزینه خوبی برای دوستداران غذاهای دریایی است.
فهرست مطالب
در ادامه باهم مراحل پخت این غذای خوشمزه را مرور میکنیم.
ماهی ساردین: نیم کیلوگرم
خردل: نیم کیلوگرم
رازیانه: ۲۵۰ گرم
نمک: یک و یکچهارم پیمانه
آب: به مقدار لازم
این غذای خوشمزه در چهار مرحله آماده میشود که به توضیح آن میپردازیم:
۱- مرحله اول:
ماهی ساردین را کاملاً شسته تا شنهایی که به ماهی چسبیدهاند از آن جدا شوند.
۲– مرحله دوم:
یک ظرف سفالین (پیگُنه) را با آب پر کرده نمک را در آب ریخته و حل میکنیم. سپس ماهی شسته شده را در آن ریخته و به عبارتی ماهی را در محلول آب و نمک میخوابانیم. آب باید حدود ۱۰ سانت روی ماهی را فرا بگیرد. اکنون روی ظرف را با پارچه تمیزی میپوشانیم و دور آن را با یک کش میبندیم و سپس در ظرف را میگذاریم و به مدت حداقل ۲۰ و حداکثر ۳۰ روز ظرف را در مکانی آفتابگیر میگذاریم. البته این مدتزمان بسته به گرمی یا سردی هوا متفاوت است و هر چه هوا سردتر باشد مدتزمان موردنظر افزایش مییابد.
علت قرار دادن محتویات آب و ماهی در آفتاب نیز این است که چون ماهی زودتر نرم و جهت مراحل بعدی آمادهتر خواهد شد. در مدتی که ظرف سفالین (پیگُنه) حاوی آب و ماهی را در آفتاب گذاشتهایم روزی دو بار به آن سر زده و با قاشق آن را به هم میزنیم تا از فساد آن جلوگیری شود.
۳- مرحله سوم:
بعد از اتمام مدت موردنظر محتویات ظرف را در یک آبکش که ظرفی دیگر زیر آن قرار دادهایم، میریزیم (توجه داشته باشید که آب ماهی حاصله نباید دور ریخته شود) و ماهی را با دو دست میمالیم تا کاملاً له شود و آب اضافی آن کاملاً خارج شود. تفاله ماهی بر جای میماند که آن را دور میریزیم.
۴– مرحله چهارم:
آب ماهی آبکش شده را با خردل که از قبل بو دادهایم و آسیاب کردهایم و اکنون بهصورت پودر درآمده مخلوط میکنیم، هم میزنیم تا کاملاً مخلوط شود. مواد مخلوط شده را در ظرف سفالین میریزیم و دور آن را با پارچه و کش میبندیم و در مکانی آفتابگیر میگذاریم تا مهیاوه کاملاً برسد. البته بازهم بسته به سردی و گرمی هوا مدت رسیدن و آماده شدن مهوه متفاوت است اما بهطور معمول در یک هوای گرم ۱۰ تا ۱۵ روز کافی است و بعد از این مدت مهیاوه آماده مصرف است. بعد از رسیدن مهیاوه هم باید در روز دو بار آن را با قاشق به هم زد.
۱– همراه با خردل بوداده گاهی سایر ادویهها نظیر رازیانه، تخم گشنیز هم آسیاب شده نیز به آب ماهی اضافه میشود. گاهی هم پوست نارنج خشکشده به ماده فوق اضافه میشود (پوست نارنج را نباید آسیاب کرد). البته ادویه افزوده به مهیاوه در برخی مناطق زیره و فلفل سیاه و کنجد نیز میباشد.
۲– مزه این غذا که در سفال تهیه میشود بسیار بهتر از آن است که در سایر ظروف درستشده است (از درست کردن آن در ظروف پلاستیکی خودداری شود).
۳– نمک در تهیه مهیاوه بسیار مهم است و اگر مقدار آن کم باشد مهیاوه دچار کرمزدگی شده و فاسد میشود.
۴– بهتر است که مهیاوه را در فصل گرم سال (تابستان) تهیه کرد.
۵– گاهی بعضی از افراد معتقدند که مهیاوه بوی بدی دارد. در خصوص این موضوع باید عرض کنیم که مهیاوه به مواظبت زیادی نیاز دارد تا آماده شود و زمانی که مراقبت به دلیل سهلانگاری کافی نباشد مهیاوه فاسد شده و بوی بسیار بدی از آن استنشاق میشود وگرنه در حالت عادی مهوه بسیار خوشبو و بوی خردل و ماهی در آن فاحش خواهد بود.
۶– در زبان محلی به ظروف سفالین مخصوص تهیه مَهوه «پیگُنه» میگویند.
۷– مهیاوه دارای فسفر و کلسیم و چربی زیادی است که همگی از ماهی بهدستآمده است. خوردن مهیاوه که دارای خردل هم است از ابتلا به برخی از بیماریها نیز جلوگیری میکند.