برج آزادی یکی از برجهای معروف و تاریخی تهران است که در میدانی به همین نام و در محدوده غربی پایتخت واقع شده است.
این برج میدان، یکی از مکانهای پرطرفدار برای عکاسی محسوب میشود و با توجه به نزدیکی به ترمینال غرب و یکی از ورودیهای غرب تهران، مسافران زیادی نیز از این مکان زیبا دیدن میکنند.
این برج بهعنوان یکی از نمادهای تهران معروف است و بسیاری از تعاملات سیاسی و اجتماعی کشور مانند راهپیمایی ۲۲ بهمن در آن اتفاق میافتد.
فهرست مطالب
این برج در سال ۱۳۵۰ هجری شمسی و بر اساس طرحی از مهندس حسین امانت و بعد از ۲۸ ماه کار با نام برج شهیاد آریامهر، به دستور فرح پهلوی برای یادبود جشنهای ۲۵۰۰ ساله شاهنشاهی ایران در میانه میدانی به نام میدان شهیاد (آزادی) طراحی و ساخته شد و در تاریخ ۲۴ دیماه ۱۳۵۰ به بهرهبرداری رسید.
در روز افتتاح برج این میدان، برای نخستین بار منشور کوروش کبیر که نخستین نوشتار حقوق بشری جهان است، در این مکان پردهبرداری شد.
مساحت زیربنای این میدان، حدود ۷۸ هزار مترمربع است و بنای آن به صورت دروازهای به ارتفاع حدود ۴۵ متر ساخته شده است که پنج متر آن داخل زمین فرو رفته است. طاق آن از زمین، ۲۳ متر فاصله دارد و دارای هشت بخش مجزا است. عرض پایه این بنا ۶۶ متر است و ساختن آن ۳۰ ماه زمان برده است. در محوطه میدان، ۶۵۰۰۰ مترمربع، بهصورتی زیبا باغچه بندی و گلکاری شده است. در ساختمان آن ۲۵۰۰۰ قطعه سنگ به کاررفته و ۹۰۰ تن آهن مصرف شده است. این بنای ۳ طبقه، دارای ۴ آسانسور و ۲ راهپله و ۲۸۶ پلکان است.
میدان آزادی با مساحت ۵۰٬۰۰۰ مترمربع پس از میدان نقشجهان با مساحت ۸۹٬۶۰۰ مترمربع، بزرگترین میدان ایران است و برج شهیاد، یکی از شناختهشدهترین نمادهای تهران، با بلندای چهل و هشت متر در میان آن جای گرفته است.
نام برج آزادی در زمان افتتاح، برج شهیاد بوده است که این برج پس از پیروزی انقلاب اسلامی در سال ۱۳۵۷ به برج آزادی تغییر نام داد.
طرح بنای برج آزادی برداشتی از معماری دورههای هخامنشیان، ساسانیان، اسلامی و نوین ایران است و استخوانبندی اصلی بنا از بتن مسلح بوده و در ساخت آن از مصالح ایرانی استفاده شده است. بهعنوان نمونه سنگهای مرمر معادن جوشقان اصفهان در نمای برج، سنگهای گرانیت معادن مروارید کردستان در کف سالنها و سنگهای گرانیت معادن هندان در دربهای ورودی و خروجی بنا به کاررفته است.
در این بنا، قوس اصلی میان برج، نمادی از طاق کسری مربوط به دوره پیش از اسلام و دوره ساسانی است و قوس بالایی آنکه یک قوس شکسته است، از دوران بعد از اسلام و نفوذ اسلام در ایران الهام گرفته است. رسمی سازی هایی که بین این دو قوس را پر میکنند، بسیار ایرانی است و از گنبد مساجد ایران الهام گرفته شده است.
این بنا دربرگیرنده سه طبقه، چهار آسانسور، دو راه پله و ۲۸۶ پلکان است. طول این بنا ۶۳ متر، ارتفاع آن از سطح زمین ۴۵ و ارتفاع از کف موزه ۵ متر است. گفته میشود در ساخت برج آزادی چهلرورششرهزار قطعه سنگ بریده، پرداخت شده و بهکاررفته است.
نقشهای داخلی برج، تلفیقی از سنت و مدرنیسم است بهخصوص سقف طبقه دوم. در ورودی برج، هریک از لنگههای سنگی درها، حدود ۳٫۵ تن وزن دارد. جنس این سنگها از گرانیت است. برج دو آسانسور دارد که از دیوارههای برج بالا میروند. آسانسور اول دو طبقه را طی میکند و به سقف سیمانی میرسد و سپس از آسانسور دوم استفاده میشود. هیچ یک از سقفها بسته نیستند و همه آنها به فضای بالاتر راه مییابند.
مجموعه فرهنگی آزادی، متشکل از چند بخش در طبقه تحتانی برج آزادی قرار دارد و شامل موزه، کتابخانه، واحد سمعی و بصری، سالن نمایشگاه، سالن اجتماعات، سالن برگزاری کنسرت و کنفرانس است. مجموعه فرهنگی با ۵۰۰۰ مترمربع دربرگیرنده برج اصلی نیز هست.
کتابخانه مجموعه، با مساحتی حدود ۲۷۱۵ مترمربع و بیش از ۵۰۰۰۰ جلد کتاب، بسیار مجهز است و کتابخانه محققان و مؤلفان نیز، با مساحت ۲۴۳ مترمربع، مکانی است که از طریق ۳۰ دستگاه کامپیوتر به شبکههای اطلاع رسانی داخلی و خارجی متصل است. یکی از ویژگیهای موزه این بنا وجود تکه سنگی از کره ماه است که ریچارد نیکسون، رئیسجمهور سابق امریکا، در سفر به ایران به این موزه اهدا کرده است.
زیرزمین برج یکی از دیدنیترین و جذابترین طبقات برج بهحساب می آید که درواقع بخش اصلی برج آزادی را تشکیل میدهد.
در این طبقه میتوانید بخشهای مختلف و بینظیری شامل سالن ایرانشناسی، تالار کهن، تالار آینه، گذرگاه پیشینیان، سالن سینمای کوچک، کتابخانه، سالن تشریفات، سالن نمایش، نگارخانه اقوام، نگارخانه بوستان و راهروی فناوری اطلاعات را ببینید.
هر یک از این بخشها با هدف آشنایی مخاطبان با فرهنگ، تاریخ، اقوام و زیباییهای ایران بنا شده که در بازدید از هر بخش آن، اطلاعاتی مفید و مهم از ایرانزمین به دست میآورید و بیش از پیش حیرتزده میشوید.
فضایی که به هر قسمت طبقه زیرزمین اختصاصیافته، با هنرمندی خاص و دقت نظر بالایی طراحیشده که این طراحی، متناسب با موضوع هر بخش است.
این طبقه از برج بلند آزادی، در حدود ۲۳ متر از زمین فاصله دارد و درواقع محل تعویض آسانسور است.
این طبقه از برج بلند آزادی، در حدود ۲۳ متر از زمین فاصله دارد و درواقع محل تعویض آسانسور است.
بدون اغراق میتوان گفت که طبقه چهارم برج، تماشاییترین طبقه آن را شامل میشود. پنجرههای شش ضلعی زیبایی که از بیرون برج و نمای دور نیز دیده میشود، در طبقه چهارم قرار گرفته است. اگر از کنار این پنجرههای شش ضلعی به بیرون نگاه کنید، میتوانید نمایی چشمنواز و کلی از پایتخت و میدان زیبای آزادی ببینید. طبقه چهارم برج آزادی در بالاترین قسمت آن و در ارتفاع ۳۹/۵ متری از زمین قرار دارد.
بر پایه نظرسنجیهای انجامشده بیشینه شهروندان تهرانی برج شهیاد را بهعنوان نماد شهر تهران معرفی کردهاند. همچنین بر پایه همین نظرسنجی میدان آزادی، پس از موزهها و کاخها، سومین جایی است که شهروندان تهرانی برای معرفی به بازدیدکنندگان خارجی دارای اولویت میدانند.
در صورتی که علاقه دارید از این برج زیبا و تاریخی دیدن فرمایید، اطلاعات زیر برای شما مفید خواهد بود:
مجموعه فرهنگی هنری برج آزادی با دارا بودن قابلیتها، امکانات و فعالیتهای فرهنگی و هنری همهروزه به غیر از شنبهها میزبان بازدیدکنندگان داخلی و خارجی میباشد. ساعات بازدید از برج در روزهای یکشنبه تا پنجشنبه از ساعت ۹ تا ۱۸ و در روز جمعه از ساعت ۱۰ تا ۱۹ میباشد.
همچنین شماره تماس برج آزادی ۰۲۱۶۶۰۲۳۹۵۱ الی ۴ میباشد.
جهت اطلاع بیشتر از برج آزادی مانند اخبار، اطلاعیه، برگزاری نمایشگاهها و … اینجا را کلیک نمایید.
برج آزادی در تاریخ ۲۶ اسفند ۱۳۵۳ به شماره ۱۰۰۸ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
تهران، بزرگراه محمدعلی جناح، میدان آزادی