حلیم یا هلیم، غذایی مشهور در خاورمیانه، کشورهای آسیای مرکزی و شبهقاره هند است که طرز تهیه و مواد تشکیلدهنده آن در مناطق مختلف، متفاوت است؛ اما به طور کلی این غذا با گوشت، جو، بلغور یا گندم و عدس درست میشود. حلیم گندم، رایجترین نسخه این غذا در ایران است که متشکل از گندم پوست گرفته و کوبیده شده، پیاز، گوشت (گوسفندی، گوساله، مرغ، بلدرچین یا بوقلمون) و روغن است و با افزودن ادویهجاتی مانند دارچین و شکر، طعمدار میشود.
حلیم قزوین، یکی از پرطرفدارترین غذاهای محلی این استان است که روش طبخ سنتی آن در فهرست میراث ملی به ثبت رسیده است. این غذا از گندم، جو، آرد، گوشت و روغن تهیه میشود و مزه نمکی دارد. این حلیم بیشتر در ایام ماه مبارک رمضان در استان قزوین سرو میشود؛ اما میتوان آن را در دیگر روزهای سال بهعنوان صبحانه یا عصرانه نیز نوش جان کرد.
در طرز تهیه حلیم سنتی قزوین، بیش از ۳۶ ساعت زمان برای پخت حلیم صرف میشود و این غذا آنقدر هم زده میشود تا درنهایت به آشی یکدست تبدیل شود.
در ادامه باهم مراحل پخت این غذای خوشمزه را مرور میکنیم.
مغز ران بی استخوان: یک کیلوگرم
گندم: یک کیلوگرم
پیاز متوسط پوستکنده و چهار قاچ شده: ۴ عدد
کره: ۱۰۰ گرم
آب: ۵ لیوان
نمک: یک قاشق مرباخوری
دارچین: به مقدار دلخواه
این غذای خوشمزه در ۴ مرحله آماده میشود که به توضیح آن میپردازیم:
۱- مرحله اول:
گندم را پاککرده و از یک روز قبل خیس کنید. سپس آب آن را خالی کنید و آن را جداگانه در یک قابلمه آب تازه بپزید. بلغور گندم در حال جوش، سنگین و مدام تهنشین میشود؛ به همین علت باید هرچند دقیقه یک بار آن را هم بزنید تا حلیم شما ته نگیرد.
۲– مرحله دوم:
گوشت خردشده را نیز بههمراه پیاز چهار قاچ شده و آب بپزید. پس از پخت گوشت به آن نمک اضافه کنید و گوشت را بکوبید تا کاملاً ریشریش شود. شما همچنین میتوانید گوشت را در این مرحله چرخ کنید.
۳– مرحله سوم:
گوشت کوبیده شده را به گندم پخته بیفزایید و آنها را خوب هم بزنید. سپس آنها را چرخ کنید و دوباره در قابلمه بریزید. کره را به آن اضافه کنید و مرتب آن را هم بزنید. سپس به حلیم دارچین اضافه کرده و آن را سرو کنید. نوش جان!
۱– این غذا باید حدود ۳۶ ساعت بپزد.
۲– هم زدن بهموقع بلغور گندم، تازه و گرم بودن گوشت و کوبیدن گوشت، باعث کش آمدن و کیفیت بهتر حلیم میشود.
۳– برای گرم کردن این غذا، باید در پنج دقیقه بهقدری حلیم را هم بزنید که به جوش و قلقل بیفتد؛ نه اینکه فقط داغ شود. در غیر این صورت، حلیم دوباره به حالت قبل برمیگردد.
۴– در سطح شهر قزوین مغازههایی وجود دارد که میتوانید حلیم را بهعنوان صبحانه در همه روز هفته تهیه و میل کنید.
۵– بر اساس ذائقه خود، میتوانید از نمک نیز برای طعم دار کردن این غذا استفاده نمایید.
۶– این غذا معمولاً با نان بربری و یا سنگک تازه سرو میشود.