باغ گیاه شناسی ملی ایران یکی از بهترین دیدنیهای تهران است که در غرب پایتخت و در محدوده شهرداری منطقه ۲۲ جای گرفته است. این باغ در چند سال اخیر به روی عموم بازگشاییشده است و علاقهمندان میتوانند با تهیه بلیت، به بازدید باغ بپردازند.
فهرست مطالب
باغ گیاه شناسی ملی ایران به وسعت حدودی ۱۴۵ هکتار که در حال حاضر زیر نظر موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور اداره میشود، یکی از بزرگترین باغهای گیاه شناسی جهان است که در آن میتوانید به دیدن انواع گیاهان گرمسیر و سردسیر و مناطق خشک و مرطوب بپردازید.
این باغ مکانی است که در آن مجموعهای از گیاهان بومی و غیربومی در فضای باز و یا در گلخانهها کشت میشود و نقش مهمی در زمینههای مختلف پژوهشی از جمله علوم گیاهی و باغبانی، آموزش عمومی و آشنا ساختن مردم به اهمیت گیاهان و لزوم حفاظت از آنها بر عهده دارد.
طرح جامع باغ گیاه شناسی ملی ایران به نحوی پیش بینی شده است که نشان دهنده الگویی از باغ ایرانی باشد. به این منظور یک میدان در مرکز باغ پیشبینی شده که چهار بلوار در چهار جهت به آن میپیوندد.
عملیات اجرایی باغ گیاه شناسی ملی ایران در سال ۱۳۴۷ با واگذاری قطعه زمینی از مراتع ملی شده در اراضی چیتگر واقع در کنار اتوبان تهران به کرج احداث گردید و یکی از بزرگترین باغهای گیاه شناسی جهان محسوب میشود.
در باغهای گیاه شناسی امکانات لازم برای مطالعه و پژوهش درباره تنوع زیستی و حفاظت از آنها فراهم میشود. همچنین با بهرهگیری از روشهای مختلف علمی، امکان شناخت گونههای گیاهی فراهمشده و محدوده پراکنش آنها تعیین میشود. تحقیق در زمینه روشهای تکثیر و پرورش گونههای با ارزش از نظر حفاظتی و اقتصادی از موضوعات دیگری است که در باغهای گیاه شناسی به آن پرداخته میشود.
بهعلاوه باغ گیاه شناسی به عنوان ذخیره ژنتیکی گیاهان در معرض خطر انقراض مورد استفاده قرار میگیرد.
باغ گیاه شناسی ملی ایران شامل ۳۰۰۰ گونه از انواع گیاهان درختچهای، بوتهای و درختی است. این موزه زنده از رویشگاههای گوناگون ایران نظیر کوهستانی البرز و زاگرس، جنگلی خزری و بیابانها و همچنین رویشگاههای مهم جهان نظیر اروپا، آمریکا، آسیا (هیمالیا، چین و ژاپن) تشکیلشده است. علاوه بر آن در این باغ قطعات تخصصی نظیر گیاهان دارویی و صنعتی، آربراتوم، گیاهان پیاز دار ایران و باغ میوه ایرانی و همچنین قطعات آموزشی – نمایشی شامل باغهای سنگی و صخرهای، باغهای نمایشی، آبشارها و دریاچهها وجود دارد.
در باغ گیاه شناسی ملی ایران یک هرباریوم بزرگ یا گنجینه گیاهان، متشکل از نمونههای گیاهان خشک شده جهت پژوهشگران گیاه شناسی طبقهبندی و نگهداری میشود. این مجموعه در حقیقت، موزه نباتات خشک است که در حال حاضر با داشتن ۲۴۷ هزار نمونه گیاهی یکی از معتبرترین هرباریوم های منطقه خاورمیانه و بزرگترین و مجهزترین آنها در کشور است. علاوه بر این، تعداد زیادی نمونه گیاهی از سایر کشورهای دنیا از طریق مبادله در باغ هرباریوم ملی ایران نگهداری میشود.
همچنین گیاهانی که در هر اقلیم قرار دارند در زیر آورده شده است:
۱– اقلیم خزر (لیلکی، انار وحشی، افرا، سیاه آل، انجیلی و به وحشی)
۲– اقلیم البرز (پونه، آویشن، ثعلب، توتیا، نعناع چمنی، گزنه، شیپوری، گلپر، سنبل صحرایی، زنبق، خیارک)
۳– اقلیم زاگرس (بلوط ایرانی (به رودار)، مازودار، ویول، زرشک، سنجد، گلابی وحشی، مو، بید، سپیدار، ارغوان، سیاه تلو، زبانگنجشک و زالزالک)
۴– اقلیم هیمالیا (کاج کاشفی، سندروس و بلوط همیشه سبز)
۵– اقلیم منطقه قفقاز و آسیای میانه (مازو، اوری، افرا و بارانک)
۶– اقلیم آمریکا (دارتالاب و کاج تدا و درختان و درختچههای پهنبرگ)
باغ گیاه شناسی ملی ایران شامل بخشهای مختلف زیر میباشد:
۱– باغ صخرهای
۲– گیاهان دارویی
۳– پوشش گیاهی قاره آمریکا
۴– آربراتوم
۵– باغ سیستماتیک
۶– ناحیه ایران و تورانی
۷– ناحیه زاگرس
۸– ناحیه البرز
۸– رویشگاه هیمالیا
۹– حوزه خزر
۱۰– قطعات نمایشی
۱۱– رویشگاه آذربایجان و قفقاز
۱۲– پوشش گیاهی قاره اروپا
۱۳– باغ چین و ژاپن
۱۴– جنگل تفریحی
۱۵– فضای سبز محوطه اداری
۱۶– گلخانهها و نهالستان
۱۷– باغ میوه
۱۸– نهالستان
نکته جالبتوجهی که بازدید از این باغ برای مردم عادی را جذاب میکند، بازسازی مناطقی چون چین، ژاپن، رشته کوههای البرز، زاگرس و … همراه با گیاهان اصلی و آبوهوای بسیار نزدیک به آن است. به همین دلیل در قسمتهای مختلف باغ که قدم میزنید، هر گوشهاش شما را بهجایی و اقلیمی و گونه گیاهی خاصی میبرد که در دو دسته نباتات خشک و گیاهان زنده طبقه بندی شدهاند.
در قسمت موزه نباتات انواع خشکشده پروانهها، سوسکهای چوب خوار و … وجود دارد. همچنین بذر انواع گیاهان و یک سری مار در الکل نیز در این قسمت وجود دارد.
در قسمت مجموعه گیاهان زنده یک اتاق بسیار بزرگی که سقف آن بسته است وجود دارد و در آن انواعِ کاکتوسها زندگی میکنند. بهعنوان مثال کاکتوس پرشکیا که فقط در ایران یافت میشود یا گیاه ناندینا که قرمز رنگ است و از کشور انگلیس خریداریشده است، یا گیاه سبز زرد که در صنعت شامپو یا در بیمارستانها برای سوختگیهای شدید استفاده میشود.
همچنین بخش دیگر از باغ تداعیگر جنگلهای شمال است و قسمت دیگری با برکهای زیبا و زنبق و نیلوفرهای آبی خودنمایی میکند.
ارتفاع این باغ از سطح دریا ۱۳۲۰ متر بوده و دارای آبوهوای نیمه خشک و میزان بارندگی متوسط سالیانه حدود ۲۴۰ میلیمتر است. حداکثر دمای هوا در ماههای تیر و مرداد به ۴۳–۴۲ درجه سانتیگراد و حداقل دمای هوا در زمستان به پائین تر از ۱– درجه سانتیگراد میرسد.
از امکانات باغ گیاه شناسی میتوان به سرویس بهداشتی، نمازخانه، رستوران، بوفه، مکانهای پیادهروی، دریاچههای بزرگ و کوچک، آبشار، پارکینگ رایگان و … اشاره کرد.
جهت ورود به تارنمای رسمی باغ گیاه شناسی ملی ایران و دریافت جدیدترین اخبار و اطلاعیهها، اینجا را کلیک نمایید.
اگر قصد بازدید از باغ گیاه شناسی ملی ایران را دارید، اطلاعات زیر را از دست ندهید:
این باغ در تمامی فصول زیباست و اگر فرصتش را داشتید، در هر چهار فصل از آن دیدن فرمایید و تجربه کردن آن خالی از لطف نخواهد بود.
بهار فصل روییدن است و میتوان زیباییهای خلقت خداوند را در این فصل مشاهده کرد. تابستان باغ علیرغم گرمای هوا زیبا و دیدنی است و میتوانید از سایه درختان و نسیم خنک برخاسته از دریاچهها لذت ببرید. پاییز نیز فصل هزار رنگ است و زیباییهای خاص خود را دارد. اواخر زمستان و در اسفندماه هم معمولا در تهران هوای بسیار مطبوعی حاکم است و میتوان از هوای عالی لذت برد. اما تابستان به این دلیل توصیه نمیشود که آفتاب تند و گرمای تهران بسیار سوزناک است.
۱– با توجه به پیادهروی زیاد در باغ گیاه شناسی، از کفشهای مناسب پیادهروی استفاده نمایید تا دچار مشکل نشوید. البته در برخی زمانها، ماشینهای برقی جهت استفاده علاقهمندان قرار دارد که با هزینهای ناچیز میتوانید با خودروهای روباز برقی به گشتوگذار در باغ بپردازید.
۲– در صورتی که هوا آفتابی باشد، پیشنهاد میگردد از کلاه و عینک آفتابی و کرم ضد آفتاب استفاده نمایید.
۳– محیط باغ گیاه شناسی ملی ایران بسیار تمیز بوده و عاری از زباله میباشد. خواهشمند است در صورت داشتن زباله، آنها را در کیسههای مخصوص نگهداری نمایید تا به سطلهای زباله برسید.
۴– بسیار مراقب درختان و میوههای آنها باشید. بسیاری از درختان باغ سمی هستند و در صورتی که کودک همراه خود دارید بسیار مراقب باشید. بهعنوان مثال نوعی درخت در باغ وجود دارد که به توت آمریکایی معروف است و میوه آن شبیه توپ کوچک سبز رنگ است که بسیار سمی و خطرناک میباشد.
قیمت بلیت باغ گیاه شناسی ملی ایران در ابتدای سال ۱۳۹۹، برای هر نفر ۱۵ هزار تومان بوده است که این عدد در مناسبتهای مختلف شامل تخفیفهای مناسبی میباشد.
در صورتی که علاقه دارید بلیت را از تارنمای رسمی باغ گیاه شناسی ملی ایران خریداری نمایید، اینجا را کلیک کنید.
ساعات بازدید از باغ در تمامی روزهای هفته از ساعت ۹ الی ۱۸:۳۰ امکانپذیر است.
در صورتی که نیاز دارید با مجموعه باغ گیاه شناسی تماس بگیرید، از شماره ۰۲۱۴۴۷۸۷۲۹۷ استفاده نمایید.
تهران، بزرگراه تهران به کرج، بعد از پارک چیتگر، خروجی پیکان شهر، شهرک سرو آزاد، خیابان شهید گودرزی (خیابان هشتم)، بلوار باغ گیاه شناسی ملی ایران