شهر تاریخی اصفهان که در مرکز ایران قرار دارد، سومین شهر بزرگ و پرجمعیت ایران پس از تهران و مشهد بوده و همچنین یکصد و شصت و پنجمین شهر پرجمعیت جهان و نهمین شهر پرجمعیت غرب آسیا بهشمار میرود. طبق سرشماری سال 1395، جمعیت شهر اصفهان معادل با 2،961،211 نفر بوده است و باتوجه به تقسیمبندی شهرداری، دارای پانزده منطقه شهری است.
ارتفاع شهر اصفهان از سطح عمومی دریاها حدود ۱۵۷۰ متر است و در قسمت شمالی و شرقی به کویر محدود شده و در قسمت غربی و جنوبی نیز به سلسله کوههای زاگرس منتهی میشود. همچنین آبوهوای اصفهان بهطور کلی معتدل و خشک است.
مردم شهر اصفهان به زبان فارسی با لهجه اصفهانی سخن میگویند و اغلب مردم پیرو دین اسلام و مذهب تشیع هستند؛ اما یهودیان، ارامنه، مسیحیان و سایر اقلیتهای مذهبی نیز در شهر اصفهان زندگی میکنند.
در مورد پیشینه شکلگیری شهر اصفهان اینگونه میتوان بیان نمود که این شهر بهدلیل وجود رودخانه زایندهرود و شرایط طبیعی مناسبی که از گذشته تا کنون داشته است، احتمالاً از نیمه دوم هزاره ۴ ق.م. شاهد شکلگیری آبادیهای بسیاری بودهاست ولی سال شکلگیری شهر اصفهان با ابهام روبهرو است و اطلاع دقیقی از آن در دست نیست. همچنین نام شهر اصفهان از روزگاران قدیم تاکنون به نامهای جی، گی، رشورجی، دارالمومنین، سپانه، شهرستان، صفاهان، صفاهون، گابا، گابیان، گابیه، گبی، اِسپادانا، سپاهان، اسپهان و اصفهان نامیده شده است.
شهر اصفهان در بین سالهای ۱۰۵۰ تا ۱۷۲۲ میلادی بهویژه در سده شانزدهم میلادی در هنگام پادشاهی صفویان پایتخت ایران شد و رونق فراوانی گرفت. بناهای تاریخی متعدد و با معماری زیبای ایرانی همچون پلهای سرپوشیده، مسجدها و منارههای منحصربهفرد در شهر وجود دارد که شماری از آنها به عنوان میراث تاریخی در یونسکو به ثبت رسیدهاند و سبب شدهاند تا در فرهنگ عامه، اصفهان نصف جهان، لقب بگیرد. این شهر در آذر ۱۳۹۴ (دسامبر ۲۰۱۵) به همراه رشت بهعنوان نخستین شهرهای ایران، به شبکه شهرهای خلاق جهان زیر نظر یونسکو پیوست.